Procedura mianowania i odwoływania do roli Ambasadora we współczesnym świecie jest bardzo skomplikowana. Dlatego w tym artykule postaramy się opisać Wam ich przebieg oraz wszystkie procesy, które w trakcie nich zachodzą.
W jednym z poprzednich bryków maturalnych przybliżyliśmy Wam zawód Ambasadora. Z tego tekstu mogliście się dowiedzieć, tego kim jest Ambasador i jaką funkcję pełni. Tym razem wraz z Podcastem Maturalnym, którego gościem była Dr Magdalena Lorenc, kontynuujemy tę tematykę.
Kim jest Ambasador – przypomnienie
Ambasador to szef stałej misji dyplomatycznej konkretnego państwa, na terenie państwa przyjmującego. Zgodnie z konwencją wiedeńską należy on wraz z nuncjuszem do pierwszej klasy dyplomatycznej. Oznacza, że jest on najważniejszym przedstawicielem swojego państwa. Więcej na temat roli Ambasadora dowiecie się w innym bryku, który dogłębniej skupiał się na tej tematyce.
Co dalej po zatwierdzeniu kandydata?
Po otrzymaniu potwierdzenia od Państwa przyjmującego, że kandydat na Ambasadora jest persona grata. Nowy szef misji dyplomatycznej musi dostać się na teren danego kraju. W trakcie tej podróży zarówno on, jak i jego bagaże są chronieni immunitetem. Natomiast kiedy wymagana jest kontrola paszportu, korzysta on z przyśpieszonej jej wersji. Kiedy Ambasador przyjedzie do swojego miejsca docelowego, jego pierwszym zadaniem jest skontaktowanie się z tamtejszym MZS, w celu poinformowania go o przybyciu w celu objęcia nowej roli. Następnie ustalany jest termin audiencji u głowy państwa, w zależności od ustroju może być to monarcha lub prezydent. Dawniej przybycie Ambasadora, wiązało się z jego uroczystym wjazdem do miasta. Wydarzenie to było elementem politycznego PR-u, który miał ukazać bogactwo i potęgę państwa, które wysłało swojego delegata. We współczesnym świecie obrzęd ten drastycznie się zmienił.
Procedury, które musi wykonać nowy Ambasador
Procedura mianowania może różnić się w zależności od tego, jaki organ władzy ma kompetencje w zakresie mianowania Ambasadora. Inne kompetencje w tej dziedzinie ma monarcha, a jeszcze inne prezydent. Dlatego w tym tekście skupimy się na tym, jak to wygląda w Polsce. Nowo przybyły Ambasador, musi przynieść do MSZ kopie dwóch dokumentów: listu uwierzytelniającego i listu odwołującego. Pierwszy z nich, dotyczy jego samego powołując go na nowe stanowisko. Natomiast drugi skupia się na jego poprzedniku i odwołuje go z pozycji Ambasadora. Dokumenty te szef misji dyplomatycznej dostarcza osobiście w Belwederze, w trakcie specjalnej ceremonii.
Ceremonia mianowania Ambasadora w Polsce
Tak, jak już wcześniej pisaliśmy, ceremonia ta odbywa się w Belwederze. Sprowadza ona się zasadniczo do swoistej audiencji u głowy państwa przyjmującego. Działa ona na zasadzie wzajemności. Wyjaśnijmy, co to oznacza na przykładzie: jeżeli Polski Ambasador w Niemczech został zaproszony na audiencję u tamtejszej głowy państwa, to Ambasador Niemiec w Polsce może spodziewać się takiej ceremonii w naszym kraju. Jest to o tyle ważne, gdyż w jej trakcie przyjmowane są listy uwierzytelniające, a bez ich przyjęcia ambasador znany jest jako Ambasador desygnowany.
Samą ceremonię możemy podzielić na 2 etapy. Pierwszy z nich odbywa się na dziedzińcu pałacu. O wyznaczonej godzinie nowo przybyły Ambasador przejeżdża przez bramy Belwederu wraz ze swoimi towarzyszami. Tam czeka na niego wojsko i w momencie, kiedy zajmie on wyznaczone miejsce, prezentują oni broń, a urzędnik oddaje honory sztandarowi Wojska Polskiego. Wtedy dochodzi też do symbolicznego pozdrowienia wojsk Rzeczpospolitej przez Ambasadora słowami: „Czołem żołnierze”.
Druga część z kolei ma miejsce już wewnątrz budynku, a dokładniej w Sali Malinowej. Tam na Ambasadora oczekują podsekretarze kancelarii prezydenta, reprezentanci Ministerstwa Zagranicznego i sama głowa państwa. Wtedy dochodzi też do przekazania listów uwierzytelniających i zaprzysiężenia nowego Ambasadora na stanowisko. Od tego momentu oficjalnie staję się on szefem misji dyplomatycznej na terytorium RP.
Zakończenie misji Ambasadora
Standardowo koniec pracy na stanowisku Ambasadora wiążę się z upływem terminu powołania na dane stanowisko. Proces ten znany jest w dyplomacji jako „normalna rotacja”. Natomiast w przypadku, kiedy mamy do czynienia z nieobecnością Ambasadora, jego obowiązki pełni najwyższy rangą członek personelu dyplomatycznego. Jednak nie jest to jedyny sposób, w jaki praca Ambasadora może się skończyć. Inny sposób to uznanie szefa misji dyplomatycznej za persona non grata. Temat ten rozwijaliśmy, w innym wpisie także zachęcamy do lektury. Wracając jednak do tematu. Sytuacja ta ma miejsce, w przypadku, kiedy Ambasador prowadzi działalność niezgodną ze swoim stanowiskiem np. łamie prawo lub działa na szkodę państwa, w którym przebywa lub swojego własnego. Decyzja o udzielenie statusu persona non grata nie musi być uzasadniona.
To wszystko w dzisiejszym bryku
Z tego tekstu dowiedzieliście się, jak wygląda przebieg mianowania Ambasadora na stanowisko i kiedy jego misja w danym kraju się kończy. Natomiast jeżeli zainteresowała Was ta tematyka, zachęcamy do odsłuchu odcinka Podcastu Maturalnego, w którym Dr Magdalena Lorenc pochyla się nad tą tematyką. Zapraszamy również do lektury poprzedniego wpisu dotyczącego samego zawodu Ambasadora. Bryk maturalny powróci z kolejnym tematem! Do zobaczenia!
Kto jest autorem Bryka?
Szymon Kowalski
Student Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej. Wielbiciel kina w szczególności nurtu, jakim jest niemiecki ekspresjonizm. Zawodowo zafascynowany marketingiem i Public Relations, dlatego w przyszłości planuje rozwijać się właśnie w tych dziedzinach.